مجادله شعرا بر سر شعر حافظ ( ترک شیرازی )

حافظ

اگر آن ترک شیرازی بدست آرد دل ما را

                            به خال هندویش بخشم سمرقند و بخارا را

 

صایب تبریزی

اگر آن ترک شیرازی بدست آرد دل ما را

                    به خال هندویش بخشم سرو دست و تن و پا را

 

هر آنکس چیز می بخشد ز مال خویش می بخشد

                    نه چون حافظ که می بخشد سمرقند و بخارا را

 

 

شهریار:

 اگر آن ترک شیرازی بدست آرد دل ما را

                          به خال هندویش بخشم تمام روح و اجزا را

هر آنکس چیز می بخشد بسان مرد می بخشد

                          نه چون صایب که می بخشد سرو دست و تن و پا را

سرو دست و تن و پا را به خاک گور می بخشند

                          نه بر آن ترک شیرازی که  شور افکنده دلها را

 

 

امیر نظام گروسی در جواب حافظ میگه:

 

اگر آن کرد گروسی بدست آرد دل ما را 

                          به خال هندویش بخشم تن و جان و سر و پا را

جوانمردی بدان باشد که ملک خویشتن بخشی

                         نه چون حافظ که می بخشد سمرقند و بخارا را

 

دکتر انوشه:

 

اگر آن مه رخ تهران بدست آرد دل ما را 

                                به لبخند ترش بخشم تمام روح و معنا را

سر و دست و تن و پا را به خاک گور می بخشند 

                               نه بر آن دلبر شیرین که شور افکنده دنیا را

 

جوابیه ی آصف به دکتر انوشه

اگر آن مهرخ خوافی بدست آرد دل مارا

 

                                نثار مقدمش سازم شهنشاهی عالم را

اگر حافظ بدو بخشد سمرقند و بخارا را

                                و یا آن کرد گروسی تن و جان و سر و پا را

وگر با فخر می بخشد انوشه روح و معنا را

                               دم از قیمت زنند آخر برای درّ بی همتا

ولی آصف که می گوید شهنشاهی عالم را

                               بدو بخشد تن و معنا،بهشت و عرش اعلا را

کمی طنزآلود

 

آگر آن ترک شیرازی بدست آرد دل ما را

به خال هندویش بخشم یه من کشک و دو من قارا

سر و دست و تن و پا را ز خاک گور میدانیم

 زمال غیر میدانیم سمرقند و بخارا را

و

 

عزراییل ز ما گیرد تمام روح اجزا را

 چه خوشترمیتوان باشد؟؟ زآن کشک و دو من قارا

 

 

اما داستان باز هم ادامه یافت

 

اگر آن ترک شیرازی بدست آرد دل ما را

                            به خال هندویش بخشم سریر روح ارواح را

مگر آن ترک شیرازی طمع کار است و بی چیز است؟

                             که حافظ بخشدش او را سمرقند و بخارا را

کسی که دل بدست آرد که محتاج بدنها نیست

                             که صایب بخشدش او را سرو دست و تن و پا را

 

دوستی گوید:

 

هر آنکس چیز می بخشد ،به زعم خویش می بخشد

                                یکی شهر و یکی جسم و یکی هم روح و اجزا را

کسی چون من ندارد هبچ در دنیا

                              و در عقبا نگوید حرف مفتی چون ندارد تاب اجرا را

 

رند تبریزی در جواب همه این را سرود که :

 

اگــــر آن تـــــرک شیرازی بـــه دست آرد دل مـــا را

 

                               بــهــایـش هـــم بــبـــایـــد او بـبخشد کل دنیـــــا را

مـگــر مـن مـغـز خــر خــوردم در این آشفته بــازاری

                              کــه او دل را بــه دست آرد ببخشم مــن بــخارا را ؟

نه چون صائب ببخشم من سر و دست و تن و پا را

                             و نــــه چـــون شهریـــارانم بـبـخشم روح و اجــزا را

   
کـــه ایـن دل در وجـــود مــا خــدا داـند که می ارزد

                            هــــزاران تــــرک شیـراز و هـــزاران عشق زیــبــا را

ولی گــر تــرک شـیــرازی دهـد دل را به دست مــا

                            در آن دم نــیــز شـــایـــد مـــا ببخشیمش بـخـارا را

کــه مــا تــرکیم و تبریزی نه شیرازی شود چون مـا

                           بـــه تــبــریــزی هـمـه بخشند  سمرقـند و بـخـارا را

 

 

 

محمد فضلعلی میگوید:

 

اگر یک مهرخ شهلا بدست آرد دل ما را

                                 زیادت باشد او را گر ببخشم مال دنیا را

سر و دست و دل و پا را به راه دین می بخشند

                                 نه بر گور و نه بر آدم گری بخشند این ها را

 

و در جواب دکتر انوشه  و شهریار و... محمد فضلعلی می گوید:

 

مگر ملحد شدی شاعر که روح و معنیش بخشی

                                     نباشد ارزش یک فرد زیبا روح و معنا را

امام عصری و حاضر!  چنین بیهوده می گویی؟

                                    که روح و معنیش بخشی یکی مه روی شهلا را ؟

وگر لایق بود اینها به خاک پای او بخشم

                                    که نالایق بود دست و سر و هم روح و معنا را

 

 و محمد فضلعلی در ادامه به طنز می گوید:

 

مگر یک مه رخ خاکی به معنا  چیز میبخشد؟

                           وگر روح ارزشش این گونه باشد عرش اعلا را؟

به یک مه روی تهرانی مگر معناش میبخشند؟

                           به یاوه چرت می گویی! ندانی این معما را!

الا ای حاتم طائی ! زجیب غیب می بخشی؟

                           نباشد ارزش یک بچه میمون ! روح ومعنا را!

 

آقای حسین فصیحی لنگرودی نیز دز جواب سروده اند:

"اگر آن ترک شیرازی بدست آرد دل ما را"

 

                         نبخشم بهر خالی یک وجب از خاک ایران را

ببخشیدآنچه میخواهید از سر تابه پا اما

                        نبخشیداز سر وادادگی ملک شهیدان را

 

 

 

سید حسن حاج سید جوادی در جواب به دکتر انوشه:

اگر میر کمانداران به دست آرد دل مارا

                               به ابروی خمش بخشم هزاران شعر زیبا را

تمام روح و معنا را به دست یار می بینم

                              چرا بخشم بر او چیزی که باید او دهد ما را

 

مهرانگیز رساپور (م. پگاه)

چنان بخشیده حافظ جان، سمرقند و بخارا را

 

                             که نتوانسته تا اکنون، کسی پس گیرد آن‌ها را !

از آن پس برسر پاسخ به این ولخرجی حافظ

                            میان شاعران بنگر، فغان و جیغ و دعوا را

وجودِ او معمایی ست پر افسانه و افسون ١

                            ببین خود با چنین بخشش، معما در معما را !

 

 

بیا حافظ که پنهانی، من و تو دور ازاین غوغا

 

                         به خلوت با هم اندازیم این دل‌های شیدا را

رها کن ترکِ شیرازی! بیا و دختر لر بین !

 

                        که بریک طره‌ی مویش، ببخشی هردو دنیا را !

 

فزون برچشم و بر ابرو، فزون بر قامت و گیسو !

                       نگر بر دلبر جادو، که تا ته خوانده دریا را !

شبی گربخت‌ات اندازد به آتشگاهِ آغوشش

                       زخوشبختی و خوش سوزی ، نخواهی صبح فردا را

 

شنیدم خواجه‌ی شیراز، میان جمع میفرمود:

                        « " پگاه" است آنکه پس گیرد، سمرقند و بخارا را !»

بدین فرمایش نیکو که حافظ کرد می‌دانم ،

                         مگر دیگر به آسانی کسی ول می‌کند ما را !

 

حسین اسدی هم اینجوری گفته :

یکی جان میدهد معنا,یکی دل می دهد پروا

 

                        جوانمردی به اینهانیست بخشی روح ومعنا را 

جوانمردی به آن باشد دهی از خود معنا را

                        تو گر بخشی به آن مه روخ تمام روح معنا را 

            نبخشند حافظا چون تو تمام روح معنا را

                       تمام روح معنا را به حق تنها می بخشند

مگر نشنیدی ای شاعر ز هر جا آمدی حجران به سر آید و بر گردی

نگوپس تو میبخشی به خااک گور سرپا را

سلام من به آن شیرین زبان باشد که آتش زد دلها را